BASA
Kua luzanga bat dirudi Herriak eta Basoak egiten du guraso. Baina Basoa ere kumez beterik dago. Haritzek, pagoek, hegaztiek, onddoek, piztiek, errekek, ahuntzek, ardiek, pottokek, basurdeek, igelek eta harrespiletan bilduriko espirituek osatzen dute Basoa. Guztien artean zaintzen dute Herriaren kua.
Basoan murgilduz noa, nola igerilaria ozeanoan. Berdea da ozeanoa; berdea eta marroia. Eta harrien gris ilunak kontrapuntu egiten du itsaso nabarrean.
Poliki noa, belarriak erne eta bihotza zabalik. Urrats bakoitzak barnerago narama Denboran. Azala larru bilakatzen ari zait; arnasa, hats. Arima basatiak gobernatzen du nire sena, hasierako piztia bat naiz orain. Haritz zaharraren enborrean harraskatu dut bizkarra, letaginak igurtzi ditut mihiaz. Zerbaitek tira egin dit harantz, eta bertarantz noa. Trikuharria da. “Ez beldurrik izan”, aurreratu zait. “Bizitzaren alde gordea baino ez da Heriotza. Eta ni bezalakoak, ateak gara”.
Trikuharriaren harrespilei so geratu naiz, alde biak lotzen dituen atearen bila: “Ni ere hilko naiz” esan dut neure bostean, aditu berri dudan egia gordina gomutan.
“Zu ere hilen zara, bai” errepikatu dit mintzo isilak. Seigarren zentzumenak diost trikuharriaren ganberatik ari zaidala. Beste harri batez estali zuten bere garaian, baina sarrera libre utziz, Herio nahi adina aldiz sar eta atera zedin. Gaina estali zioten, gero, harriz eta lurrez, tontortxo bat eginez, barrukoek atseden hartzeko.
“Ez nauzu ikusten baina badakizu non nagoen” esanez agurtu nau mintzo isilak. “Jarrai bideari. Agur”.
Agur. Esana egin dut eta antzeko harrespilen ondotik jarraitu dut aldapan gora eta behera. Bidelapurren ihesaldi azkarrak, haien arteko liskarrak, borrokak eta odola atzeman ditut xenda eta bidezidor malkartsuetan barrena. Irrintziak, oihuak, dantzak eta grina. Belarriek ez entzuteko moduan aditu ditut mendeetako zirriak eta laztanak ere, dozenaka gorputz bero, azal biluziak egunsentiaren urraketan, arnasa luzeak eta arnasestuak erdibana, taupada azkarrak, gorputz-uzte estuak, korrikaldi biziak, tiroak, kolpeak, aizkorakadak, irrintziak, adar-hotsak…
Isilunea. Airea mututu da. Gorantz begiratu dut, mugalderantz. Han dago. Mugarri baten gainean eserita, oinak zintzilik, hurrak jaten. Ehunka urte izan dezake, baina ikusteaz bat jabetu naiz nor den.
—Mari Xor? —galdetu diot.
—Edo Maria. Bietara deitu izan didate.
—Zer egiten duzu hemen?
—Besteen zain. Antzerki bat prestatzen ari gara mugaren bi aldekoak. Eta badakizu, aurretik entsegua daukagu.
Mari Xorrek hurrak hausten ditu harri batekin mugarriaren kontra joz. Magalean uzten ditu, zuritu ahala.
—Antzarak ekarri dituzu? —galdetu diot, jakin-min.
—Ekarri? —erantzun dit zereginari utzi gabe—. Atzetik darabilzkit beti!
—Antzerkian sartu beharko dituzue —iradoki diot, jolasti.
—Egin dugu! —hur-ale zuritu bat luzatuz—. Eta mintzo zalapartaria dutenez, jendeari hots egiteko ere erabiliko ditugu.
Hur-alea ahoratu dut: urteetako kondairen zaporea hartu diot.
—Eta zure maiorazkoa ere etorriko da? —galdetu diot, ahoa gozagarri.
—Mugaldeko denak daude gonbidatuta.
—Ni ere bai?
—Umm… —burua mugitu du Mariak alde batetik bestea—. Zu alde agerikoa zara. Bi zentzuetan gainera: bizirik zaude eta sortzailea zara. Gu Fantasiako biztanleak gara. Ezin gara zu bezalakoekin nahastu…
—Gorputzez ez, baina arimaz bai...
—Arimaz denok gara bat.
Mari Xorrek beste hur-ale bat eskaini dit.
—Eta hau? —galdetu diot, hurra erakutsiz—. Zer aldetakoa da hau?
—Arau ororen salbuespena izango da hori…
Hurra jasotzera noala, mugarritik salto egin du Mari Xorrek, trebe, eta zuhaitz arterantz abiatu da.
—Jentilak laster dira hemen. Antzarei deitzera noa… —atoan desagertu da.
Bigarren hur-alea kraskatu dut atzeko hortzekin. Txistuaz batu ditut txatalak, ahoan papila eginez. Adinik gabeko unean sentitzen naiz, baina ez luzarorako: ke usain sarkor batek beste norabide baterantz darama nire soa.
[ebook-a jaitsi]